Midden in het gesprek raakt Sylvia Rook de kern van de zaak. En misschien gebeurt het wel zonder dat ze het in de gaten heeft. ‘’Inburgeren is iets van de inburgeraar,’’ zegt ze. ‘’Maar integratie is iets van de samenleving. Daar moet ook de samenleving bij betrokken zijn. Je kunt niet éénzijdig integreren. Dat doe je met elkaar.’’
Vanuit de gemeente Tholen is Sylvia Rook al een jaar of tien betrokken bij het proces van inburgeren. Niet alleen beroepshalve, maar ook omdat het haar passie is. Sinds november 2022 is ze betrokken bij de Community of Practice. Daarin werken partijen samen die iets met inburgeren te maken hebben.
Sylvia Rook: ‘’Uiteindelijk gaat het erom dat mensen een plekje kunnen vinden in onze samenleving.’’
De Community of Practice is het gevolg van de nieuwe Wet Inburgering, die 1 januari 2022 werd ingevoerd. De nieuwe wet is een ‘’lerend stelsel’’, wat betekent dat ervaringen bij het uitvoeren van de wet worden gebruikt voor verbeteringen.
Het doel van deze wet is dat nieuwkomers in ons land zo snel mogelijk meedoen in de samenleving. In de Community of Practice werken professionals samen om dat te bereiken.
Mentale gezondheid
De Zeeuwse Community of Practice is bijzonder omdat hij anders is dan andere communities. ‘’Wij richten ons op mentale gezondheid van statushouders. Dat staat niet in de wet beschreven en toch hebben we er toestemming voor gekregen,’’ aldus Sylvia.
Ze is er zeker van dat inburgeren gemakkelijker gaat als inburgeraars zich goed voelen. ‘’Vaak laten we mensen met wie het niet goed gaat een beetje doorsudderen tot ze naar een begeleidende instantie moeten of een traumacentrum.’’
Hoofd vol stress
In zo’n situatie is het moeilijk om in te burgeren. ‘’Om in te burgeren heb je je hoofd nodig. Je moet allerlei dingen leren en als je hoofd vol zit met stress is dat heel moeilijk.’’ Ze noemt het voorbeeld van nieuwkomers die in het land waar ze vandaan komen veel hebben moeten achterlaten.
‘’Velen zijn familie of vrienden kwijt. En stel dat je hebt gewerkt als advocaat of notaris en je komt hier in Nederland. Dan ben je plotseling een soort van tweederangs burger. De kans is klein dat je hetzelfde niveau behaalt dat je gewend was. Dat is een groot verlies.’’
Verborgen leed
Vaak is het ook verborgen leed. ‘’Veel van deze mensen hebben niet eens zo door dat ze er last van hebben. En eigenlijk zou dit altijd in het eerste gesprek met nieuwkomers moeten zitten.’’ Door het verlies te benoemen in een gesprek kunnen mensen volgens haar al geholpen zijn. ‘’Dan zijn ze dat gevoel niet kwijt, maar ze kunnen er wel beter mee omgaan.’’
Voor Sylvia Rook is het belangrijk dat er niet alleen aandacht is voor dat verlies, maar vooral voor de mensen om wie het gaat. Inburgeren gaat volgens haar om veel meer dan het voldoen aan allerlei eisen zoals het leren van de taal en kennis van onze normen en waarden. ‘’Uiteindelijk gaat het erom dat mensen een plekje kunnen vinden in onze samenleving.’’
Wat is goed?
Dat is volgens haar het doel. Dat alle partijen in de Community of Practice weten hoe inburgeraars zich voelen. ‘’Dat betekent dat je even niet denkt vanuit het belang van je eigen werkgever, maar vanuit het belang van de inburgeraar. Je moet je altijd afvragen: wat is goed voor de inburgeraar?’’
‘’Dus ook de samenleving moet daarbij betrokken zijn. De samenleving moet iemand willen ontvangen en daar werken wij ook aan. Dat moet in mijn ogen ook de bedoeling zijn van iedereen die met deze mensen werkt. Om ook die acceptatie in de samenleving voor elkaar te krijgen.’’
Duurzaam bestaan
Het uiteindelijke doel is dat inburgeraars een bestaan kunnen opbouwen. ‘’Niet van: mijn leven is over, ik heb alles achter moeten laten en dat was het dan. Een duurzaam en zinvol bestaan en kunnen integreren in onze samenleving. Dat is waar ik het voor doe.’’
