De asielopvang in Nederland gaat op de schop. In plaats van over het land verdeelde asielzoekerscentra (AZC’s), met in de ene regio een overmaat aan AZC’s en in de andere regio geen of slechts een enkel AZC, krijgt iedere regio zijn eigen Regionale Opvanglocatie (ROL). In deze ROL worden statushouders geplaatst die aan de gemeenten in die betreffende regio gekoppeld zijn, samen met kansrijke asielzoekers. Groot voordeel hiervan is dat deze nieuwe Nederlanders al op de ROL kunnen beginnen met hun inburgeringsproces, in afwachting van huisvesting in de gemeente. Bovendien kan de opvangcapaciteit voor asielzoekers zo flexibeler meebewegen met veranderingen in de instroom. Wanneer de asielinstroom toeneemt, zullen deze opvanglocaties ook benut worden voor opvang van overige asielzoekers. Bij een afname van de asielinstroom, kunnen de niet benutte opvangplekken ingezet worden voor tijdelijke huisvesting van andere doelgroepen, zoals arbeidsmigranten, studenten, etc. Deze omwenteling is op de Landelijke Regietafel Migratie en Integratie (LRT) van 14 mei 2020 vastgelegd in de Uitvoeringsagenda Flexibilisering Asielketen.
Omdat de vernieuwde opvang meerdere doelen dient, moet het gesprek hierover dus gevoerd worden zowel vanuit het oogpunt van benodigde opvangcapaciteit voor statushouder, de nieuwe Wet Inburgering die per 1 januari 2022 ingaat én het arbeidsmarktperspectief.
Om het toekomstbeeld te realiseren zijn regionale plannen nodig. De Zeeuwse gemeenten en COA zijn verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van een Zeeuwsbreed plan van aanpak. In dat kader heeft het Overleg Zeeuwse Overheden (OZO) op 6 oktober jl. een informatiebijeenkomst georganiseerd voor alle Zeeuwse gemeenten. Dit had als doel om de gemeenten te voorzien van informatie over de grote opgave die voor hen ligt en een eerste stap richting plan van aanpak te maken. In vervolg op die bijeenkomst is een Zeeuwse werkgroep geformeerd onder voorzitterschap van Hans Schild, gemeentesecretaris Goes. In de werkgroep is vertegenwoordiging vanuit de Z-4 (met name gericht op huisvesting) en een aantal leden vanuit de Kerngroep Veranderopgave Inburgering (gericht op inburgering). Ook vanuit de werkgeversservicepunten in de regio wordt, in het kader van arbeidsmarktperspectief, meegedacht met het plan. Met de huidige opgave voor huisvesting van arbeidsmigranten is het immers ook voor Zeeuwse bedrijven en de daarin werkzame arbeidsmigranten belangrijk dat hun input wordt meegenomen in de plannen. De schrijfgroep van de werkgroep kwam vrijdag 13 november voor de 2e keer bij elkaar.
Tegelijkertijd ligt er ook een opgave voor opvang van asielzoekers op de korte termijn. Er wachten landelijk momenteel ruim 6.000 vergunninghouders in de AZC’s op huisvesting. De AZC’s zitten tegen hun maximale bezetting aan, waardoor een jaar geleden al aan provincies en gemeenten is gevraagd om op korte termijn (binnen 1 à 2 jaar) 5.000 extra opvangplekken te organiseren. Dat betekent voor Zeeland 417 extra opvangplekken. De uitdaging is dus gelegen om een duurzame oplossing te bedenken voor zowel de korte als de middellange termijn.
