Dankzij de AMIF subsidie zijn de zelfredzaamheid en baankansen van Nieuwe Zeeuwen vergroot. “De AMIF subsidie heeft ervoor gezorgd dat er meer aandacht kwam voor statushouders* (nieuwe Zeeuwen) en dat er sneller actie werd ondernomen om ze te helpen. De focus ligt vaak op het vinden van werk en dat terwijl zij daar soms nog helemaal niet aan toe zijn.” In een gesprek met 2 van de deelnemende organisaties aan AMIF, Orionis Walcheren en de gemeente Schouwen-Duiveland blijkt dat nieuwe Zeeuwen heel wat obstakels tegenkomen voordat ze bemiddeld kunnen worden naar een betaalde baan. Met de EU-subsidie van het Asiel, Migratie en Integratiefonds (AMIF) konden ze hier verandering in brengen en trainingen organiseren. Meer dan 460 nieuwe Zeeuwen hebben deelgenomen aan deze activiteiten.
Voordat het project ‘Nieuwe Zeeuwen’ startte merkten de uitvoeringsorganisaties dat statushouders tegen verschillende problemen aanlopen bij het vinden van een betaalde baan. Obstakels als het slecht zicht hebben op de eigen kwaliteiten, het ontbreken van werknemersvaardigheden, (een groter risico op) financiële problemen en hun nog niet toereikende beheersing van de Nederlandse (vak)taal. “De taalbarrière was iets waar veel nieuwe Zeeuwen tegenaan lopen. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld misverstanden ontstaan tussen werknemer en werkgevers.”, vertelt Juan Khalaf (Orionis Walcheren).
Een grote opkomst bij de trainingen
Met het extra geld zijn diverse trainingen georganiseerd om de eerder genoemde obstakels kleiner te maken of weg te nemen. In het overzicht onderaan dit artikel staan de trainingen opgesomd. De trainingen waren een schot in de roos! Meer dan 460 statushouders deden mee aan de trainingen. En een deel hiervan heeft inmiddels een betaalde baan gevonden.
“Ik geloof echt dat we het maximale eruit hebben gehaald qua deelnemers.”, zegt Paulien Mange- van ’t Oor (Orionis Walcheren). Sommige deelnemers waren zo enthousiast dat ze anderen motiveerden mee te gaan. De training empowerment is zelfs meerdere keren gegeven. VCA Arabisch had een vliegende start omdat al bekend was dat de doelgroep hier enorme behoefte aan had.
Motiveren en vertrouwen
Een van de succesfactoren van dit project was om het gesprek met statushouders niet meteen te
laten gaan over het vinden van een betaalde baan, maar om te luisteren naar behoeften en bezwaren van de werkzoekende. Hierdoor werden het open gesprekken en kon er een vertrouwensband ontstaan tussen de klantmanagers en de nieuwe Zeeuwen. De deelnemers raakten daardoor makkelijker gemotiveerd voor de trainingen. Daarnaast hielp het enorm dat de trainers van dezelfde afkomst waren als de deelnemers.
Het ging niet altijd meteen soepel. Zo was het lastig om de vrouwen te bereiken omdat zij meer binnenshuis blijven. Kathy Maas (gemeente Schouwen-Duiveland) geeft aan: “Volgende keer willen we de mannen en vrouwen ook apart uitnodigen. Eén van de empowerment trainingen was per toeval gevuld met alleen maar vrouwen en we konden merken dat vrouwen dan toch meer open zijn en meer uit de training halen.”
Meer tijd nodig voor de praktische zaken
Tijdens dit project stuitte men op praktische zaken zoals het regelen van kinderopvang. Ook waren er logistieke uitdagingen ten gevolge van de slechte openbaar vervoer verbindingen in Zeeland. Veel statushouders zijn afhankelijk van openbaar vervoer en hadden soms een reistijd van drie uur enkele reis. Dat motiveert niet om deel te nemen. Voor sommigen was het zelfs onmogelijk om op de locatie te komen. Dit maakte het voor de gemeenten ook lastig om trainingen gezamenlijk op te pakken.
Corona maakte het niet altijd makkelijk om de activiteiten te organiseren. De gemeenten merkten dat er terughoudendheid was om deel te nemen aan trainingen op locatie uit angst om besmet te raken. De VCA training werd uiteindelijk digitaal verzorgd. Dit maakte het voor de deelnemers wel extra moeilijk. Kathy Maas: “Het VCA examen hebben we twee keer af moeten nemen. Bij de tweede keer was iedereen gelukkig geslaagd.” De vaktaalintensivering is door de corona later gestart.
Niet iedereen kon meedoen
Waar de organisaties tijdens het project helaas soms tegenaan liepen waren de voorwaarden voor deelname. Wanneer iemand bijvoorbeeld vlak voor de start van een training een betaalde baan had gevonden dan kon deze niet meer meedoen aan de training. Ook moesten ze andere mensen teleurstellen die wel wilden meedoen maar niet voldeden aan de gestelde vereisten, bijvoorbeeld omdat zij geen statushouder meer waren maar inmiddels waren genaturaliseerd tot Nederlander.
Elkaar versterken en in actie komen
In de Zeeuwse Leercirkel Arbeidsintegratie Statushouders werkten de organisaties samen. “We hadden een gedeelde visie en dat heeft de samenwerking zeker versterkt. Iedereen heeft zijn schouders eronder gezet en het project vol passie uitgevoerd.”, zegt Paulien Mange-van ’t Oor. Ersan Erden (eveneens Orionis Walcheren) benadrukt dit, “door de leercirkel hebben we meer kunnen bereiken dan wanneer iedereen zijn/ haar eigen ding had gedaan.”
Wat we in de gesprekken met de deelnemende organisaties merken is dat ze trots zijn op het project. Ze zijn vooral blij dat de focus van het project niet lag op de uitstroom van statushouders naar werk, maar op het zelfredzaam maken van de nieuwe Zeeuwen. Hier was behoefte aan, maar kwam eerder niet van de grond. De AMIF subsidie heeft dit mogelijk gemaakt. Kathy Maas: “Ik heb al vaker aandacht gevraagd voor deze doelgroep door middel van bijvoorbeeld een presentatie en dan was iedereen het erover eens dat we hier aandacht aan moesten geven, maar een vervolg kwam er niet.”
Ambities voor de toekomst
Op de vraag of ze nog een keer AMIF subsidie aan zou grijpen om gezamenlijk een dergelijk project op te pakken antwoord iedereen volmondig ‘ja!’. De organisaties zijn blij dat ze de nieuwe Zeeuwen verder kunnen helpen. Er volgen meteen een aantal tips die misschien volgende keer beter kunnen, zoals eerder de doelgroep (statushouders) betrekken bij het projecten zodat nog beter op behoeften en praktische zaken ingespeeld kan worden.
Door het succes van de trainingen heeft de gemeente Schouwen-Duiveland besloten, al dan niet met AMIF-subsidie, een vervolg te geven aan dit project. Gulnaz Atmaca (Orionis Walcheren) vult aan: “de intensieve begeleiding gaat door, dit blijf ik toepassen in mijn gesprekken.”. Ersan Erden licht toe dat Scalda als uitvoerder van het project Pre-Z-route de opgedane ervaringen gebruikt om tot een betere Z-route te komen als op 1 januari 2022 de nieuwe Inburgeringswet van start gaat.
Over het project ‘Nieuwe Zeeuwen’
Voor het project ‘Nieuwe Zeeuwen’ vroeg gemeente Goes, als penvoerder van de 13 gemeenten in de arbeidsregio Zeeland, de AMIF-subsidie aan. Het subsidiebedrag van € 690.774,- is toegekend aan Zeeland om tot eind 2021 de toeleiding naar werk voor statushouders te verbeteren. Via de AMIF-subsidie konden projectkosten tot 70% worden vergoed. Daarnaast werd 30% van de kosten vergoed door de Zeeuwse gemeenten. Via het AMIF-project ‘Nieuwe Zeeuwen’ zijn statushouders getraind door middel van onderstaande activiteiten en trainingen:
- Vaktaalintensivering (training vaktaal van het eigen of beoogde vakgebied zoals zorg, techniek of logistiek);
- VCA-cursussen in Arabisch en Tigrinya (de norm als het gaat om veilig, gezond en milieubewust werken);
- Empowermenttrainingen Eritrese Nieuwkomers (zelf zicht krijgen op aanwezige vaardigheden en ambities);
- Pre Z-route (Intensief taal- & participatietraject voor statushouders met een inburgeringsontheffing);
- Extra jobcoaching (in de eigen taal op stage- en werkervaringsplekken, Walcheren);
- Psychosciale ondersteuning (voor statushouders waarbij psychische problemen t..g.v. (oorlogs)geweld of vluchtervaringen deelname aan het arbeidsproces verhinderen, Walcheren);
- Budgetcoaching (gericht op vergroten financiële zelfredzaamheid, Zeeuws-Vlaanderen);
* Statushouders zijn voormalig vluchtelingen die een verblijfsvergunning voor Nederland hebben gekregen.
